BRNO GEZILECEK YERLER

Brno, tarihi Moravya Bölgesinin başkenti. Bugünün başkenti Prag’dan sonra gelen ikinci büyük şehir olmakla birlikte, sanayileşmiş yapısı ile dikkatleri üzerine çeken Güney Moravya bölgesinin hoş mimarisiyle ve kültürel hazineleriyle ön plana çıkan kenti.

Ulaşım metro, tramvay, otobüs ve hatta havayolu ile mümkün. Bizler bölgeye, hemen herkes tarafınndan epey yaygın olarak kullanılan Student Agency-Regiojet otobüsleri ile ulaştık. Çek Cumhuriyeti gezisi planlayanlara yardımcı olmasını umduğum bu yazıda aslında hak ettiği ilgiyi göremeyen ve saklı cennet olduğuna bizzat şahit olduğumuz Brno’yu tanıtacağız.

İlk izlenimlerden yola çıkacak olursak, aslında Prag kadar turistik bir bölge olmamasına rağmen Brno yerlilerinin ingilizce ile olan samimiyetleri diğer kentlerde yaşayan insanlara göre biraz daha sıkı görünüyor (Bu durum turistik gezi planlayanlar için çok güzel bir haber). Gezimiz boyunca bize yardımcı olan tüm Brno halkına teşekkür etmek isteriz. 😊

Otobüs durağımızdan sabah 7:30’da indikten sonra hemen başlıyoruz rotamıza, ilk durak hemen yürüme mesafesinde bulunan “Zelný trh”.

Yılın belirli zamanlarında meydanları pazarlar, çiçekçiler, hediyelik eşya satan küçük tezgahlar dolduruyor, ayrıca Noel zamanı ise kutlamaların yapıldığı ana meydanlardan biri olarak geçiyor. Tarihi ise çok eskilere dayanıyor. Öyle ki, Yunan mitolojisine ait heykeller yerini çoktan almış bile. Yine aynı meydanda yer alan ”Kapucínská Hrobka” ise 1656 yılında inşası tamamlanmış ve Mořic Grimm tarafından inşa edilmiş manastır ve o yıllarda ölüleri mumyalayarak bugünlere kadar hizmetlerini sürdürmeye devam etmiş ve müze olarak kullanılmaya devam ediyor.

Hemen yan tarafta bulunan bir başka yapıt olan “Kašna Parnas” ise Viyana’lı mimar Jan Bernard Erlach tarafından tasarlanmış ve 1690 yıllarında inşa edilmiş. Heykele konu olan çizimlerde ise Yunan Mitaolojisinden Hercules ve Kerbera yer almaktadır.

Yine aynı meydanda yer alan “Husa na provázku” (Goose on a String) ise 1967’de kurulan ve tiyatro, yazılı edebi eserler ve müzik eserlerini barındıran sanatsal çalışmaları teşvik amacıyla halen çalışmalarına devam eden bir akademi olarak gözümüze çarpıyor. Binanın dış cephesinde gözümüze çarpan detaylar da içerik hakkında bilgi verir nitelikte 😊

Meydandan hemen yukarı doğru kıvrıldığımızda iki devasa kulemsi yapıyı fark etmekte zorlanmıyoruz.  Petrov tepesinde yer alan Aziz Peter ve Paul Katedrali, 19. yüzyılın son çeyreğinde yeni gotik mimaride inşa edilen yapının bulunduğu yerde daha önce var olan katedralin barok stilindeki özgün parçaları da bu katedralin inşasında kullanılmış. Dolayısıyla binada yeni gotik mimari ile barok mimarinin sentezine rastlanabiliyor, Brno gibi küçük bir şehir için oldukça görkemli bir ibadethane. Yüksekliği ise yaklaşık 84 metre ve August Kirstein tarafından 1904 yılında inşa edilmiş. Gotik yapısı ve mimarisiyle Köln’de yer alan 157 metrelik Köln Katedraline kısmen benzediğini de söyleyemeden edemeyeceğim.

  

Katedral ziyaretimizden sonra ise sırada Špilberk Kalesi var. 13.yy’da Çek Kral Premysl Otakar II tarafından yaptırılmış. Kentin adeta tepesinde yer alan bu kale, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu zamanlarında, dönemin rejimine karşı gelenlerin tutuklandığı ve türlü işkencelere maruz bırakıldığı ürkütücü ve bir o kadar da ünlü bir yer olarak biliniyormuş o yıllarda.

Kale gezisi öncesinde şu bilgileri unutmayalım. Špilberk Kalesi, Nisan-Eylül arasında hergün saat 10-18 arası ziyaretçilere açık iken Ekim-Mart ayları arasında ise Pazartesi günü dışında hergün saat 9-17 arası ziyaretçilerine kapılarını açıyor. Ayrıca gezi süresince gözlem kuleleri, sergiler ve tüm kale gezisi şeklinde 3 seçeneğiniz bulunuyor. Gözlem kule gezisi için 50czk, Sergiler için 150Czk, tüm kale gezisi için ise 280Czk ücret talep ediliyor.

Gözetleme kulelerinin basamaklarını çıkarken gözümüze çarpan bir işkence mekanizması.

Kale gezimiz ardından şehrin tepesinden aşağıya doğru salınıyoruz. Havanın biraz kapalı, biraz soğuk olması şehrin kasvetli ve gotik kültürüne tam anlamıyla eşlik ediyor. Aklımızda ise gezimizin en başından itibaren görmeyi merakla beklediğimiz, iki durağından ilki var. Tüm dünyayı etkisi altına alan II.Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş dönemlerinden bu güne kalan en önemli eserlerden biri de Z-Bunker (Z Sığınakları). 10-Z kodlu bu sığınağın yapılış amacı, Komunist dönemden(1959) politik temsilcilerin korunması imiş. Nazi işgali esnasında kurulan bu yapı, Amerikan ve Sovyetlerin Brno bombardımanlarında sivil defans sığınağı olarak kullanılmış. Projenin esas amacı ise, askeri toplanma ve görüşme alanı oluşturmak ve halk ile bu sığınaklardan iletişimin sağlanması imiş.

Kısa tarihsel bilgiden sonra ise gelelim müzeye giriş bilgilerine. Kişi başı 80czk ücretimizi ödedikten sonra koyu yeşil renkte, dönemin sembol montlarını üzerlerimize geçiriyoruz ve sığınaktayız. İçerisi biraz ürpertici ancak bir o kadar da merak uyandırıcı. Gördüklerimiz ise tarifsiz, tüylerimizi her an diken diken eden günlük eşyalar, kap kacaklar, oyuncaklar.. Bir kısmını incelememize izin veriliyor. Örneğin; piyano çalabiliyoruz, dönemin gazetelerine göz atabiliyoruz.

Z-Bunker müze ziyaretimiz ardından yeniden yollara koyuluyoruz, rotamız St.James Kilisesi. Yolumuzun üzerinde ise meydanında buz pisti bulunan Kostel svatého Tomáše. Bulunduğu meydan olan Moravian Meydanı ise kentin en büyük ikinci meydanı olarak biliniyor.

Hemen devamında ise St.James Kilisesi’ne ulaşıyoruz. Mimarisi 13.yy da tamamlanmış olan bu kilise kentin en önemli ikincisi kilisesi olarak kabul ediliyor. Ulaştığımız esnada öğreniyoruz ki tam da o esnada içeride cenaze töreni olduğunu öğreniyoruz. Çok fazla zaman kaybetmeden, kilise mimarisini inceleyip hemen kısaca turlayıp gezimize devam ediyoruz.

Şehrin Özgürlük Meydanı olarak tanımlanan Náměstí Svobody. Merkezi olmasından kaynaklı olarak heryere yakın mesafede bulunuyor (hoş, heryer birbirine yakın). Meydanda dikkatinizi hemen çekecek olan siyah bir cisim var. Evet o cisim “Astronomical Clock”. Yanlarında delikler bulunan cismin içine elinizi soktuğunuzda eğer şanslı iseniz hergün saat 11’de şeffaf bir top veriliyor.

Akşama doğru ise Radnicka sokağında yer alan eski tarihi kent merkezimizi ziyaret ediyoruz (Old Town Hall). 262 basamağı çıktıktan sonra şehire kuşbaşı bir görünüm elde ediyoruz. Açılış ve kapanış saatlerine dikkat; Nisan-Ekim aylarında hergün 10-18 iken, Kasım aylarında ise Cuma-Pazartesi 10-18. Giriş ücretleri ise en geç saat 17:30’a kadar temin edilebilmektedir. Giriş ücreti 70Czk. (Öğrenci 35Czk)

Pasajdan içeri girer girmez meşhur simgemiz tavanda yer alan timsah (Brno dragon) bizleri bekliyor.

Vee geldik merakla beklediğimiz ikinci durağımıza. Bilimsel çalışmaların ön plana çıktığı bu durağımızda ise hedef kitlesi öncelikli olarak çocuklar seçilmiş olsa da ben her yaştan bireyin katılması gerektiğini düşünüyorum. “VIDA Science Center”, günümüzde hemen her gün karşılaştığımız fiziksel olayların tatlı biçimde deneysel mekanizmasını oluşturmuş ve konuklarına bu mekanizmaları kendilerinin deneyimlemelerini sağlıyor. Örneğin, araç vites attığında neler oluyor bizzat görebiliyoruz. (Sadece çocuklara hitap etmiyor demiştim 😊 )

Efendim oradan devam edip bir bakmışsınız ki okyanus akıntısını veya dalgaları oluşturuyoruz, gözlemliyoruz.

Tabi acil durum senaryoları da düşünülmüş. Kalp masajı, sedye ile yaralı taşıma, organlarımızı tanıma, ameliyat setleri gibi türlü pratik ve hatrı sayılır teorik uygulamalara erişebileceğimiz efsane bir eğitim merkezi olmuş.